Nói về cách nhìn người, có một câu ngắn gọn nhưng đầy chiêm nghiệm: "Đàn ông nhìn eo, đàn bà nhìn chân".
“Đàn ông nhìn eo” nghĩa là gì?
Thời xưa, con người sống trong xã hội kinh tế tiểu nông, thu hoạch nông nghiệp cơ bản hầu hết phụ thuộc vào thời tiết. Đáng chú ý, sức lao động trong nông nghiệp chủ yếu là nam giới. Bên cạnh đó, lương thực ở nhà được thu hoạch chỉ duy nhất bằng cách “thắt lưng buộc bụng”. Đây chính là cuộc sống điển hình của người dân thời xưa.
Từ trước đến nay, khoảng cách giàu nghèo trong xã hội vẫn luôn tồn tại. Người giàu thì càng giàu còn người nghèo thì không biết bao giờ mới chuyển mình được. Để đảm bảo cuộc sống, người nghèo phải làm việc cật lực, đặc biệt là vào mùa thu hoạch. Chỉ thu hoạch nhiều, họ mới có thể đứng lên được eo thon. Người xưa cho rằng, sự quý tộc có thể thể hiện bản sắc qua vòng eo nam giới. Theo đó, thắt lưng vàng, tím chính là biểu hiện của sự quyền quý.
Người xưa cho rằng, thắt lưng vàng, tím là biểu hiện của sự quyền quý. Trong “Ngọc đai tân vịnh” có nói ” yêu bạch ngọc chi hoàn “- ý nói vòng ngọc trắng ở thắt lưng.
Thời cổ đại, giới quý tộc thường đeo vòng ngọc quanh eo. Trong “Lễ kí” viết: “Cổ chi quân tử tất bội ngọc, quân tử vô cố, ngọc bất li thân”. Tạm dịch: Bậc quân tử khi xưa ai cũng đeo ngọc, và đó là vật bất ly thân của họ”.
Và “Quân tử bỉ đức như ngọc”. Người xưa đeo những đồ trang sức bằng ngọc quý không phải vì để khoe khoang của cải, cũng không phải chỉ đơn giản để làm vật trang sức mà vì “Đức của bậc quân tử được so sánh ngang với ngọc quý”.
Phẩm chất đạo đức tốt đẹp của các bậc quân tử từ xưa tới nay vẫn luôn được so sánh với ngọc là bởi vì, sự ấm áp lại trơn bóng sâu lắng của ngọc, được so sánh với chữ Nhân; sự tròn vẹn chặt chẽ lại rắn chắc của ngọc, chỉ có thể so với Trí huệ; có góc cạnh mà không làm bị thương tới người, được so sánh như sự chính Nghĩa;
Ngọc sau khi gia công thành một miếng ngọc bội trang sức nghiêng mình, được so sánh với sự lễ phép; nhẹ nhàng gõ vào ngọc ta sẽ nghe thấy âm thanh trong trẻo du dương, vang vọng đến cuối cùng lại cao vút và dừng lại.
Âm thanh này được so sánh với sự êm ái dịu dàng của âm nhạc; vừa không bởi muốn phô trương những ưu điểm mà che dấu đi khuyết điểm, cũng không bởi chỉ nhìn khuyết điểm mà che mất đi ưu điểm, điều này được so sánh với sự Trung thành;
Vẻ rực rỡ lấp lánh trước sau như một của ngọc được ví như sự đáng tin cậy chữ Tín cao quý của người quân tử; ẩn sâu bên trong ngọc bội có khí sắc như trắng như hồng, được ví như sự tương thông với các tín tức tinh hoa của Trời; vị trí cây cỏ xanh tốt của rừng núi nơi sản sinh ra ngọc quý lại giống như sự tương thông chắt lọc tinh hoa của đất.
Đây chính là phẩm chất tao nhã đẹp đẽ của ngọc, cũng chính bởi vậy mà người quân tử mới coi trọng ngọc như vậy. Ngọc đồng nghĩa với phẩm giá, sắc đẹp, phẩm hạnh và hiền triết. Đàn ông đeo ngọc ở eo không chỉ là biểu tượng của sắc vóc mà còn một sự khẳng định phẩm hạnh của chính họ.
Người xưa nói “mặc hồng đai tím”, vào thời nhà Đường, triều phục màu đỏ là y phục dành riêng cho các quan chức từ hạng 5 trở lên, y phục màu tím là y phục của các quan từ bậc 3 trở lên và các bậc tam phẩm của tể tướng.
Nhiều người được thăng quan tiếp sẽ đeo ấn vàng hoặc ấn ngọc vào thắt lưng, đó là biểu tượng cho cấp vị của chính họ. Ngọc và ấn ở thắt lưng là nguồn gốc của câu nói:“Đàn ông nhìn vào eo”.
Đàn bà nhìn chân, vì sao?
Nói đến phụ nữ xem chân, chắc chắn nhiều người sẽ nghĩ đến cụm từ “Kim liên tam thốn” ý nói gót sen ba tấc hoặc “khoả tiểu cước – chân càng nhỏ thì càng danh giá, nhưng vấn đề này ở các thời kỳ lại khác.
Phụ nữ thời Tống buộc chân, điều này cũng giống như vào cuối thời nhà Thanh và đầu thời Trung Hoa Dân Quốc. Gót sen ba tấc là một đặc trưng rất riêng của phụ nữ Trung Hoa thời phong kiến, ngoài là biểu tượng cho sự cao quý, việc bó chân còn ẩn chứa nhiều bí mật.
Bàn về nguồn gốc của tục bó chân này, có rất nhiều giả thuyết, một trong những giả thuyết về xuất xứ của “gót sen ba tấc” này xuất phát từ một cung phi của Hán Thành Đế – Triệu Phi Yến.
Bà thường dùng lụa quấn quanh bàn chân và nhảy múa. Bàn chân của bà rất nhỏ, nên khi nhảy múa đôi chân rất uyển chuyển, thân thể nhẹ nhàng, Hán Thành Đế vì thế mà ra lệnh các cung phi khác phải học theo, dùng lụa bó bàn chân nhỏ lại. Và cũng từ đấy “Kim liên tam thốn” (gót sen ba tấc) ra đời.
Khi ấy, đàn ông cũng yêu thích những người phụ nữ có bàn chân nhỏ, thậm chí có một số người còn vô cùng tự hào về bàn chân nhỏ nhắn của vợ mình. Những người phụ nữ có bàn chân càng nhỏ, họ càng được đàn ông chiều chuộng. Đàn ông không hề quan tâm đến nỗi đau đớn bó chân của phụ nữ, họ chỉ xem đó là một niềm tự hào.
Với những cô gái gia cảnh nghèo khó, họ ngày ngày phải làm việc kiếm sống nên không thể bó chân. Bàn chân của họ được giữ nguyên bản, trông to và thô kệch. Có thể nói, Trung Quốc cổ đại nói chung đánh giá sự giàu có, quyền quý của một gia đình thông qua việc quan sát kích thước bàn chân của người phụ nữ. Thế nhưng ngày nay đã khác, cùng với sự phát triển của xã hội, con người cũng đã có nhiều suy nghĩ tiến bộ hơn, tục bó chân cũng vì thế mà không còn tồn tại nữa. Nhiều phụ nữ bó chân cũng đã bị tàn tật và phải chịu nỗi đau đớn suốt cả cuộc đời.
Có thể nói, câu “Đàn ông nhìn eo, đàn bà nhìn chân” phần nhiều đã không còn phù hợp với xã hội hiện đại ngày nay. Tuy nhiên, dù trong xã hội nào đi chăng nữa, một gia đình hoàn hảo vẫn cần phải có sự cố gắng, nỗ lực từ cả hai bên. Mọi tiêu chuẩn chỉ phần nào đánh giá được con người họ mà thôi.
Phần kết
Xã hội không ngừng thay đổi, nhưng dù có thay đổi như thế nào thì một gia đình hoàn hảo cũng cần có sự cố gắng nỗ lực của cả nam và nữ, không ai có thể chỉ đòi hỏi người khác mà không mang lại gì cho gia đình, có như vậy gia đình mới hạnh phúc được.
* Thông tin mang tính chất tham khảo