Khi nói đến hoạt động thể chất, chúng ta thường nghĩ tới đi bộ, đạp xe, tập gym… chứ ít khi nói đến rửa bát, quét nhà, nấu ăn…
Các khuyến cáo chính thức về tập thể dục của các cơ quan y tế trên thế giới thường nhắc tới hoạt động thể chất cường độ vừa phải đến cường độ cao.
Ví dụ, bản "Hướng dẫn hoạt động thể chất cho người Mỹ" khuyến nghị người trưởng thành mỗi tuần nên có ít nhất 150 phút hoạt động thể chất aerobic cường độ vừa phải hoặc 75 phút hoạt động thể chất cường độ cao, theo CDC Mỹ.
Tuy nhiên, các khuyến cáo này dường như không nhắc tới các hoạt động thể chất cường độ thấp hơn như rửa bát, thay bỉm cho con, thuyết trình trước đám đông…
Tất cả những nhiệm vụ đó là các hoạt động thể chất nhẹ nhàng. Chúng ta thường không coi những việc này là tập thể dục và các hướng dẫn về sức khỏe cộng đồng không tính đến chúng.
Các hoạt động thể chất nhẹ nhàng này còn bao gồm lau dọn nhà cửa, nấu ăn, chuẩn bị thực phẩm…
Nhưng ít nhất một nhà nghiên cứu tin rằng chúng ta nên xem xét các hoạt động thể chất nhẹ nhàng này một cách nghiêm túc hơn.
Bác sĩ Andrew Agbaje, nhà dịch tễ học lâm sàng tại Đại học Đông Phần Lan, cho biết: "Hoạt động thể chất nhẹ nhàng dường như là chìa khóa dẫn đến thành công về sức khỏe có thể áp dụng trên toàn cầu".
‘Cái giá phải trả’ khi ít hoạt động thể chất
Bất kỳ phụ huynh hay giáo viên nào cũng có thể nói với bạn rằng trẻ em hoạt động ít hơn khi chúng lớn lên. Một đứa trẻ nhảy từ trên bờ tường xuống đất năm 11 tuổi có thể di chuyển rất ít ở tuổi 24. Nhưng đó không hẳn là lỗi của chúng.
Bác sĩ Agbaje giải thích: "Chúng ta ít nhiều đang buộc chúng phải ngồi yên một chỗ". Trường học, bài tập về nhà và tất cả những tình huống khác yêu cầu trẻ phải ngồi yên. Ngược lại, thời gian rảnh rỗi của các em ngày càng liên quan đến màn hình nhiều hơn, khiến các em ngồi lâu hơn nữa.
Trong một nghiên cứu gần đây với gần 800 trẻ em, bác sĩ Agbaje đã đo lường mức độ thay đổi hoạt động của trẻ trong độ tuổi từ 11 đến 24.
Mục đích là để xem những thay đổi đó ảnh hưởng như thế nào đến protein phản ứng C - một dấu hiệu chính của chứng viêm. Nồng độ protein này tăng cao có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh tim mạch.
Theo nghiên cứu mới, các hành vi tĩnh tại - ngồi, ngủ hoặc hầu như không di chuyển - tăng gần 3 giờ mỗi ngày ở người tham gia. (Ảnh minh họa)
Một số phát hiện nổi bật từ nghiên cứu là:
• Hoạt động thể chất cường độ vừa phải đến cường độ cao của trẻ không thay đổi theo thời gian: khoảng 60 phút mỗi ngày đối với nam và 45 phút mỗi ngày đối với nữ ở độ tuổi 11 và 24.
• Hoạt động thể chất mức độ nhẹ nhàng giảm khoảng 3,5 giờ mỗi ngày.
• Các hành vi tĩnh tại - ngồi, ngủ hoặc hầu như không di chuyển - tăng gần 3 giờ mỗi ngày.
• Protein phản ứng C tăng đáng kể từ tuổi 15 (khi nó được đo lần đầu tiên) đến tuổi 24. Nó tăng gần gấp đôi ở nam giới và tăng gấp ba lần ở nữ giới.
'Anh hùng thầm lặng'
Mặc dù ít vận động có liên quan chặt chẽ đến việc tăng protein phản ứng C, nhưng hoạt động ở bất kỳ cường độ nào đều có liên quan đến giảm tình trạng viêm, theo nghiên cứu mới.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện một vấn đề thú vị khác: Những người càng có nhiều mỡ trong cơ thể thì hiệu quả chống viêm của hoạt động thể chất càng kém. Mỡ cơ thể làm giảm gần 80% lợi ích của các hoạt động thể chất cường độ vừa phải đến cao.
Nhưng hoạt động thể chất nhẹ nhàng thì khác - mỡ cơ thể chỉ giảm 30% lợi ích của các hoạt động này.
Bác sĩ Agbaje nói: "Hoạt động thể chất nhẹ nhàng giống như một anh hùng thầm lặng, điều này thật đáng ngạc nhiên và mới mẻ. Chúng ta có thể cần tập trung vào điều đó trong thế hệ này".
Chúng ta nên làm gì?
Thông điệp ở đây không phải là phân loại mọi chuyển động thành cường độ cao, vừa phải hoặc nhẹ. Các hoạt động của chúng ta nhiều khi là một sự kết hợp nhiều cường độ.
Mục tiêu là thực hiện nhiều hoạt động hơn.
Bác sĩ Agbaje so sánh tập thể dục với việc uống thuốc. Mỗi người cần điều chỉnh liều lượng tập luyện để phù hợp với nhu cầu, mục tiêu và khả năng của mình.
Một bài tập luyện khắc nghiệt đối với một người trưởng thành bình thường có thể đủ tiêu chuẩn để trở thành bài khởi động cho một vận động viên được đào tạo bài bản. Trong khi bài khởi động của vận động viên có thể nguy hiểm đối với người chưa chuẩn bị sẵn sàng.
Bác sĩ Agbaje nói tốt nhất là bạn hãy di chuyển nhiều hơn bất cứ khi nào có thể, ngay cả khi điều đó không giống như tập thể dục.
Vị chuyên gia nói: "Đối với mọi người, hoạt động thể chất nhẹ nhàng là an toàn. Hãy đi dạo!".